تحلیل ریختاری قصّه حضرت هود (ع) در ترجمه تفسیر طبری

Authors

مرتضی حیدری

دانشگاه پیام نور

abstract

نشان دادن توانش­های ارتباطی متون قرآنی با برخی از حوزه­های نوین اندیشگانی در جهان امروز، از مهمترین رسالت‎های دانشمندان مسلمان است. این مقاله با همین هدف نگاشته شده است و نگارنده، قصّه حضرت هود (ع) را در ترجمه تفسیر طبری از دیدگاه نظریّه ریخت­شناسی ولادیمیر پراپ بررسی کرده است. شمارگان شخصیت­ها و خویش­کاری­های آن­ها، همچنین طرح برآمده از توالی خویش­کاری­ها در قصّه حضرت هود (ع) با نظریّه پراپ و تبصره­های نظریّه او همخوانی بسیار نزدیکی دارد. در زمینه حرکت­های داستانی، حرکت تازه­ای در این قصّه دیده می‎شود که در الگو­های شش­گانه پراپ شناسانده نشده است و با آن­ها تفاوت­های بنیادین دارد. نظریّه پراپ برآمده از مطالعه قصّه­های پریان روسی است و بهره­گیری از این نظریّه در مطالعه قصّه­های دینی، چنین کاستی­هایی را هم به همراه دارد امّا از آنجا که در این نظریّه به ساختار­ها توجّه شده، نه اَشکال جزئی و موردی، در مطالعه قصْه­های دینی، بسیار سودمند است. نگارنده در پایان پیشنهاد می­کند که پژوهشگران ایرانی، دیگر قصّه­های قرآنی را نیز ریخت­شناسی کنند تا با تطبیق آن­ها ریخت نهایی قصّه­های قرآنی به دست آید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ریخت‌شناسی قصه حضرت یوسف(ع) در ترجمه تفسیر طبری

بایستگی استفاده از دانش­های نوین ادبی در ارزیابی متون قرآنی و نوشته­های برآمده از معارف قرآنی در جهان امروز بر پژوهشگران مسلمان آشکار و گریزناپذیر است. در پژوهش حاضر ساختار قصه حضرت یوسف(ع) در ترجمه تفسیر طبری با استفاده از نظریه ریخت‌شناسی پراپ تحت ارزیابی قرار گرفته است. برای رسیدن به نتیجه­ای مناسب­تر، این قصه به چهار داستان بخش شده و شخصیت­ها و خویش­کاری­های آنها در هر داستان هدف تحلیل انتق...

full text

ریخت شناسی قصه حضرت یوسف(ع) در ترجمه تفسیر طبری

بایستگی استفاده از دانش­های نوین ادبی در ارزیابی متون قرآنی و نوشته­های برآمده از معارف قرآنی در جهان امروز بر پژوهشگران مسلمان آشکار و گریزناپذیر است. در پژوهش حاضر ساختار قصه حضرت یوسف(ع) در ترجمه تفسیر طبری با استفاده از نظریه ریخت شناسی پراپ تحت ارزیابی قرار گرفته است. برای رسیدن به نتیجه­ای مناسب­تر، این قصه به چهار داستان بخش شده و شخصیت­ها و خویش­کاری­های آنها در هر داستان هدف تحلیل انتق...

full text

بررسی ویژگیهای فعل در ترجمه تفسیر طبری

ترجمۀ تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سامانیان، قدیمی‌ترین ترجمۀ فارسی قرآن و از قدیمی‌ترین کتب نثر فارسی است. بررسی ویژگیهای نثر این کتاب که مطابق با نثر معیار آن روز و دور از حالت روایی و شاعرانه است، می‌تواند به خوبی بیانگر زبان نثر اوایل دورۀ فارسی دری باشد. در این مقاله‌ ما به بررسی شش ویژگی افعال متعدّی، پیشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صیغۀ دعایی، لازم یک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعم...

full text

ضرورت تصحیح مجدد ترجمه تفسیر طبری

ترجمه­ها و ترجمه‌‌ـ‌تفسیرهای کهن قرآن سرمایه­های کمترشناخته­شده­ای از گنج­خانه بزرگ زبان فارسی است که مشتمل بر واژگان گوناگونی از حوزه­ها و دوره­های مختلف این زبان است و می­تواند گنجینه­ای پرمایه برای توانمند­سازی و گسترش زبان فارسی باشد. ترجمه تفسیر طبری یکی از کهن­ترین و غنی­ترین این ترجمه‌ـ تفسیر‌هاست که برمبنای کتاب تفسیر طبری فراهم آمده است و هم از نظر تاریخ زبان فارسی و هم از لحاظ تاریخ م...

full text

بررسی ویژگیهای فعل در ترجمه تفسیر طبری

ترجمۀ تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سامانیان، قدیمی ترین ترجمۀ فارسی قرآن و از قدیمی ترین کتب نثر فارسی است. بررسی ویژگیهای نثر این کتاب که مطابق با نثر معیار آن روز و دور از حالت روایی و شاعرانه است، می تواند به خوبی بیانگر زبان نثر اوایل دورۀ فارسی دری باشد. در این مقاله ما به بررسی شش ویژگی افعال متعدّی، پیشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صیغۀ دعایی، لازم یک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعمل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
متن شناسی ادب فارسی

جلد ۷، شماره ۳، صفحات ۸۵-۱۰۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023